ห้องสะอาดสามารถแบ่งตามรูปแบบของการไหลของอากาศตามมาตรฐาน ISO 14644-4 ได้ดังนี้

(a) แบบลมทิศทางเดียว (Unidirectional Airflow) – เป็นระบบลมที่มีลักษณะทิศทางที่ชัดเจนทิศทางเดียว จาก final filtered air supply ไปสู่ air return inlets โดยตรง โดยห้องสะอาดระบบนี้สามารถเรียกได้อีกว่าเป็นแบบ Laminar flow ระบบลมนี้ส่วนใหญ่จะเป็นใช้กับห้องสะอาดระดับ ISO 5 ขึ้นไป

b) แบบลมหลายทิศทางหรือปั่นป่วน (Non – unidirectional Airflow) – เป็นระบบลมที่มีการจ่ายออกมาจากหัวจ่ายลมหรือ final filter ที่ติดตั้งตามจุดต่างๆ ในห้อง โดยในการออกแบบจะกำหนดให้ลมมีทิศทางที่กระจายไปทั่วห้องแล้วจึงเข้าสู่ air return inlets ซึ่งลักษณะลมในรูปแบบนี้อาจเรียกได้ว่าเป็นแบบ Conventional หรือ Turbulently-ventilated ระบบลมนี้ส่วนใหญ่จะเป็นใช้กับห้องสะอาดระดับ ISO 5 ลงมา ซึ่งมีความสามารถในการควบคุมการปนเปื้อนที่น้อยกว่าแบบแรก โดยระดับความสะอาดของห้องจะสามารถเพิ่มได้ด้วยการเพิ่มปริมาณอากาศและจำนวนของหัวจ่ายลมหรือ final filte

c) แบบผสมระหว่าง a) และ b) (Mixed Airflow) – เป็นระบบลมที่มีการใช้งานที่มีการประยุกต์จากสองแบบข้างต้น โดยจะเป็นระบบลมแบบ Non – unidirectional แต่มีจุดหรือพื้นที่ที่ต้องควบคุมเป็นพิเศษเพื่อลดการปนเปื้อนที่ใช้ระบบลมแบบ Unidirectional อีกที

สำหรับสภาพการใช้งานต่างๆ ของห้องสะอาดตามมาตรฐาน ISO 14644-1 นั้นสามารถแบบได้ดังนี้

1. as-built – สถานะที่มีการติดตั้งระบบสาธารณูปโภคต่างๆ (เช่น ระบบน้ำ ลม ไฟฟ้า แสงสว่าง ฯลฯ) เสร็จสิ้นแล้วแต่ยังไม่มีการติดตั้งเครื่องมือ เครื่องจักร วัตถุดิบ และไม่มีผู้ปฎิบัติงานภายในห้อง 

2. at-rest – สถานะที่มีการติดตั้งที่สมบูรณ์ทั้งหมดแล้วซึ่งรวมถึงเครื่องมือ เครื่องจักรที่จำเป็นและมีการเปิดเครื่องใช้งานแต่ยังไม่มีผู้ปฏิบัติงานอยู่ภายในห้อง โดยในการเปิดเครื่องจักรนั้นอาจขึ้นอยู่การข้อตกลงของผู้ใช้งานด้วย

3. operational – สถานะที่มีการติดตั้งเครื่องมือ เครื่องจักรทั้งหมด มีการใช้งานเครื่องจักร รวมถึงมีผู้ปฏิบัติงานอยู่ภายในห้องตามที่ได้ออกแบบไว้

                    การกำหนดสภาพการใช้งานนั้นได้ถูกนำมาใช้ในการกำหนดเงื่อนไขต่างๆ ของระหว่างผู้ออกแบบห้องสะอาด ผู้ใช้งานหรือลูกค้า รวมถึงผู้ตรวจสอบด้วย โดยปกติในการตรวจสอบห้องสะอาดก่อนการใช้งานจริงจะทำการตรวจสอบในสถานะ at-rest และการตรวจวัดแบบ monitoring จะเป็นการตรวจวัดในสถานะ operational

  จากภาพจะแบ่งขั้นตอนที่เกี่ยวข้องกับ Cleanroom ได้เป็น 3 ส่วนใหญ่ๆ ซึ่งจะมีความเกี่ยวเนื่องกับสภาพการใช้งานที่กำหนดตามมาตรฐาน ISO 14644-1 
สำหรับมาตรฐานของ PICs นั้นได้มีการกำหนดการตรวจวัดปริมาณฝุ่นสำหรับระดับความสะอาดต่างๆ ที่สถานะ at-rest และ operational ตังตาราง

 สำหรับมาตรฐาน PICs นั้นได้อ้างอิงจากมาตรฐาน ISO 14644-1 โดยแบบระดับความสะอาดเป็น Grade ต่างๆ โดย Grade A และ B เทียบเท่า ISO5 Grade C เทียบเท่า ISO7 และ Grade D เทียบเท่า ISO8 แต่ทั้งนี้ PICs ได้กำหนดให้มีการตรวจวัดทั้งสองสถานะคือ at-rest และ operational ยกเว้น Grade D ที่มีการตรวจวัดที่ at-rest เท่านั้น

Make Appointment

Estimate Your Project With Us

We provide expert consultation and cost estimation for clean room design, construction, validation, and maintenance based on industry standards such as ISO 14644, GMP, and FDA regulations.

Copyright ©2017 QVTest CO., LTD. All Right Reserved

Make Appointment

Estimate Your Project With Us

We provide expert consultation and cost estimation for clean room design, construction, validation, and maintenance based on industry standards such as ISO 14644, GMP, and FDA regulations.

QV Test CO.,Ltd.18/14 Soi Nawamin 111 Yak 4, Nawamin, Buengkum, Bangkok 10230 Thailand

Copyright ©2017 QVTest CO., LTD. All Right Reserved